راهنمای کامل نگهداری و تکثیر گیاه کروتون در خانه
به گزارش دفتر آنلاین من، گیاه کروتون که با نام کرچک هندی هم شناخته می گردد ساقه ها و برگ های رنگارنگی دارد و شکل ظاهری برگ های این گیاه بسیار متنوع است. این درختچه زینتی و همواره سبز در مناطقی که آب وهوای معتدلی دارند، در فضای باز به خوبی رشد می نماید.برای آشنایی بیشتر با این گیاه در ادامه با خبرنگاران مگ همراه باشید.
گیاه کروتون چیست؟
گیاه کروتون در زیستگاه بومی خود مکان های پرنور، مرطوب، گرم و پرآب را ترجیح می دهد. البته چون تابش دائمی نور آفتاب را نمی پسندد مکان هایی را که در برخی اوقات سایه دارند ترجیح می دهد. حفظ شادابی و طراوت این گیاه در فضای بسته کار دشواری است. اگر گیاه کروتون در باغچه کاشته گردد، ارتفاع آن از 3 متر هم بیشتر می گردد اما گیاهانی که در گلدان از آن ها نگهداری می گردد بسیار کوچک تر هستند و به همین علت برای نگهداری در فضاهای بسته مناسب هستند. البته گیاه کروتون رشد نسبتا کندی دارد و در طول هر فصل رشد کمتر از 30 سانتی متر به قد گیاه اضافه می گردد.
اگر می خواهید در فضای بسته از گیاه کروتون نگهداری کنید، اولین و مهم ترین چالشی که با آن روبه رو می شوید حفظ دمای ایدئال است چرا که اگر هوا خیلی سرد باشد گیاه دچار ریزش برگ می گردد. اما گیاه کروتون در شرایط مناسب چشم انداز ای رنگارنگ را به نمایش می گذارد که ارزش کمی کوشش بیشتر را دارد. به علاوه اینکه اگر دمای محیطی که در آن از گیاه کروتون نگهداری می کنید بین 21 تا 27 درجه سانتی گراد ثابت باشد، می توانید در هر موقع از سال برای تکثیر و کاشت آن اقدام کنید. فقط مراقب بچه ها و حیوانات خانگی باشید چرا که گیاه کروتون برای انسان و حیوان سمی است.
نگهداری از گیاه کروتون
اگر گیاه کروتون در شرایط مناسبی رشد نموده باشد، می تواند بیشتر برگ های خود را نگه دارد و در این شرایط گیاه تا نزدیکی سطح خاک برگ دارد. برای فراهم کردن این شرایط، باید گرمای محیط را ثابت نگه داشت. گیاه کروتون به تغییر دما بسیار حساس است به طوری که نمونه هایی از گیاه که در فضای باز از آن ها نگهداری می گردد بعد از یک شب سرد دچار ریزش برگ می شوند. اگر می خواهید گیاه کروتون برگ هایی رنگارنگ تر و شاداب تر داشته باشد، باید نور مناسبی برای گیاه فراهم کنید. باید گیاه را در مکان پرنوری قرار دهید که دائما در معرض تابش مستقیم نور آفتاب نباشد.
اگر از گیاه کروتون در محیطی نگهداری کنید که رطوبت کافی نداشته باشد، گیاه در معرض هجوم آفت ها به ویژه کنه عنکبوتی قرار می گیرد. برای جلوگیری از هجوم آفت ها، گیاه را هر روز غبارپاشی کنید. اگر گیاه کروتون به خوبی با شرایط آب وهوایی سازگار شده باشد و در مکانی با نور مناسب قرار داشته باشد، می تواند در فضای باز و در دمای بالاتر از 10 درجه سانتی گراد زندگی کند. البته به شرطی که این دما پایدار باشد و به پایین تر از 10 درجه سانتی گراد نرسد.
نور
گیاه کروتون به مکانی پرنور احتیاج دارد که در معرض نور مستقیم نباشد. در برخی مواقع گیاه نمی تواند نور مستقیم خورشید را تحمل کند. بعلاوه باید در مکانی از این گیاه نگهداری کنید که دائما پرنور نباشد یعنی در ساعاتی از روز سایه هم داشته باشد. رنگارنگ تر شدن این گیاه به دریافت نور مناسب و کافی بستگی دارد.اگر گیاه کروتون نور مورد احتیاج خود را دریافت نکند، رنگ برگ های گیاه سبز می گردد.
گیاه کروتون برای رنگارنگ شدن به 6 تا 8 ساعت نور مستقیم خورشید احتیاج دارد. کنار پنجره های شرقی یا غربی که نورگیر هستند و در معرض تابش مستقیم آفتاب قرار دارند، برترین مکان برای قرار دادن این گیاه است.
آب
در تابستان باید خاک دائما مرطوب باشد. گیاه کروتون هر هفته تقریبا به 3 سانتی متر آب احتیاج دارد. در زمستان باید آبیاری را کاهش دهید و هر دو هفته یک بار گیاه را آبیاری کنید. البته گیاه برای اینکه نشان دهد به آب بیشتری احتیاج دارد علائمی را بروز می دهد که پژمرده شدن ساقه ها و برگ های جوان تر یکی از این علائم است. بنابراین باید به گیاه بیشتر توجه کنید تا این علائم را تشخیص دهید. اگر در فصل گرما گیاه به شکلی محسوس دچار پژمردگی شد، رطوبت سطح رویی خاک (به عمق تقریبا پنج سانتی متر) را با انگشت آنالیز کنید و اگر این مقدار از خاک خشک شده بود باید آبیاری را افزایش دهید. اما اگر سطح رویی خاک مرطوب است، گیاه مشکل دیگری دارد و نباید آبیاری را افزایش دهید. در طول فصل رشد باید گیاه کروتون را بارها غبارپاشی کنید.
خاک
خاکی که زهکشی خوبی داشته باشد، مرطوب باشد و با کمپوست غنی شده باشد، یک خاک ایدئال برای نگهداری از گیاه کروتون است. این گیاه خاکی را ترجیح می دهد که گیاخاک زیادی داشته باشد و اسیدی باشد.
دما و رطوبت
دمای مناسب برای نگهداری از گیاه کروتون در فضای بسته، بالاتر از 15 درجه سانتی گراد است. به علاوه اینکه نباید این گیاه در معرض هوای سرد قرار بگیرد. کمبود رطوبت همراه با کمبود نور روی رنگ برگ ها تأثیر می گذارد. نباید رطوبت هوا کمتر از 40 درصد و بیشتر از 80 درصد باشد. اگر رطوبت هوا کمتر از مقدار لازم باشد، ممکن است گیاه دچار ریزش برگ گردد. اگر برای حفظ رطوبت در این سطح مشکل دارید، می توانید از یک دستگاه رطوبت ساز بهره ببرید یا اینکه ایده سینی رطوبت را اجرا کنید. اگر بتوانید سینی بزرگتری را آماده کنید و چند گیاه را در کنار هم روی سینی قرار دهید، اجرای این ایده تأثیر بیشتری در افزایش و حفظ رطوبت دارد.
کود
در طول فصل رشد یعنی از اوایل اسفند تا اواخر شهریور، سه بار از کودهای آهسته رهش بهره ببرید؛ اوایل بهار، اواسط تابستان و اوایل پاییز. البته می توانید در طول فصل رشد به صورت یک ماه در میان از کودهای مایع بهره ببرید. از آن جایی که کودها انواع مختلفی دارند، روش استفاده درج شده روی بسته بندی را مطالعه کنید تا بر اساس مقدار مجاز تغذیه را انجام دهید. البته در بیشتر مواقع اگر می خواهید برنامه منظمی برای کوددهی داشته باشید، می توانید مقدار توصیه شده را به نصف کاهش دهید. باید مقدار رشد گیاه را در یک ماه بعد از کوددهی در نظر بگیرید و با توجه به آن، مقدار تغذیه را در نوبت بعدی کاهش یا افزایش دهید. به طور کلی، کوددهی به مقدار رشد گیاه بستگی دارد؛ رشد طبیعی و رشدی که شما انتظار دارید. از کوددهی در زمستان اجتناب کنید.
از آنجایی که گیاه کروتون خاک هایی را که مقداری اسیدی هستند ترجیح می دهد، از کودهای اسیدی که حاوی آمونیوم نیترات، آمونیوم سولفات یا اوره با پوشش گوگردی هستند بهره ببرید. بهتر است از کودهای ترکیبی NPK که حاوی نیتروژن، فسفر و پتاسیم هستند بهره ببرید. برترین نوع این کودها برای استفاده شما کودهایی با نسبت های 3 ـ 1 ـ 2 و 8 ـ 2 ـ 10 هستند.
هرس
گیاه کروتون واکنش خوبی به هرس نشان می دهد. بنابراین اگر گیاه شما تعداد زیادی ساقه بلند و نازک دارد، در ابتدای فصل رشد گیاه را به صورت کامل هرس کنید. می توانید برگ ها و ساقه های آسیب دیده و ناسالم را جدا کنید یا اگر گیاه شکل خاصی دارد که می خواهید آن را حفظ کنید، می توانید ساقه های اصلی را از بالای آخرین گره یا مجموعه برگ ها جدا کنید. البته در هر نوبت هرس نباید بیش از یک سوم یک ساقه را جدا کنید.
بعد از هرس، رشد مجدد گیاه از همان قسمت هرس شده آغاز می گردد. اگر در فضای بسته از گیاه کروتون نگهداری می کنید و آن را هرس نموده اید، بعد از اینکه به تدریج و در طول یک هفته گیاه با شرایط موجود در فضای باز سازگار شد، گیاه را به فضای باز انتقال دهید.
تکثیر گیاه کروتون
می توانید در هر موقع از سال برای تکثیر گیاه کروتون اقدام کنید؛ به شرطی که محیط دمای مناسبی داشته باشد. در منطقه ها گرمسیری که دمای هوا بین 21 تا 27 درجه سانتی گراد ثابت است، اگر در فضای باز از گیاه کروتون نگهداری می کنید، می توانید در تمام طول سال برای تکثیر گیاه اقدام کنید. بعلاوه اگر بتوانید در فضای بسته دمای مورد نظر را حفظ کنید، می توانید تکثیر گیاه را انجام دهید.
گیاه کروتون با استفاده از بذر به خوبی تکثیر نمی گردد. در برخی از گیاهان، گیاه تازهی که در نتیجه کاشت بذر آن ها رشد می نماید با گیاه اصلی فرق دارد و گیاه کروتون هم از همین نوع است. این گیاه به راحتی با قلمه زدن ساقه ها تکثیر می گردد. استفاده از روش قلمه زدن ساقه ها برای تکثیر، علاوه بر اینکه رشد گیاه اصلی را تقویت می نماید، به رشد منظم تر گیاه هم یاری می نماید. اگر انتهای ساقه بریده شده را درون محلول حاوی هورمون ریشه زایی قرار دهید، شانس بیشتری در تکثیر پیروز گیاه خواهید داشت.
در برخی مواقع گیاه کروتون اسپورت فراوری می نماید. در گیاه شناسی، اسپورت ها شاخه هایی هستند که از گیاه اصلی منشعب می شوند اما به طور کامل با گیاه اصلی تفاوت دارند. می توانید از اسپورت های جوان تر برای تکثیر یک گیاه آپارتمانی تازه و متفاوت بهره ببرید اما اگر می خواهید گیاه اصلی را تکثیر کنید باید از ساقه های همسان با گیاه اصلی برای قلمه زدن بهره ببرید. می توانید گیاه کروتون را با استفاده از روش تقسیم هم تکثیر کنید. برای اجرای این روش به یک قیچی باغبانی کاملا تمیز، خاک گلدان با زهکشی مناسب (مخلوط ماسه، پیت ماس و ورمیکولیت) و یک گلدان احتیاج دارید. البته می توانید هورمون ریشه زایی را هم به این وسایل اضافه کنید اما بدون آن هم می توانید تکثیر را انجام دهید. به علاوه اینکه، اگر در منطقه ها گرمسیری زندگی می کنید و می خواهید گیاه را در باغچه بکارید، احتیاجی به گلدان ندارید. بعد از تهیه وسایل، مراحل زیر را انجام دهید.
- یکی از ساقه های گیاه را انتخاب کنید که ضخامت آن به مقدار یک مداد باشد. با استفاده از قیچی تیز و کاملا تمیز، بین 10 تا 15 سانتی متر از شاخه را با زاویه 45 درجه قطع کنید. باید شاخه را دقیقا از بالای محل اتصال یکی از برگ ها به ساقه قطع کنید. بعلاوه باید قلمه حداقل سه برگ داشته باشد.
- اگر هورمون ریشه زایی تهیه نموده اید، محل برش در قلمه را به آن آغشته کنید.
- قلمه را در خاک مرطوب بکارید. برای کاشتن قلمه، بین 2 تا 4 سانتی متر عمق کافی است.
- قلمه کاشته شده را در مکانی گرم و آفتاب گیر قرار دهید که در معرض هوای سرد قرار نداشته باشد.
- خاک را مرطوب نگه دارید. نباید به مقدار ای رطوبت خاک را افزایش دهید که خاک کاملا خیس گردد.
- می توانید گلدان را داخل یک کیسه پلاستیکی شفاف قرار دهید تا محیط گلخانه ای کوچکی ایجاد کنید. مانند استفاده از هورمون ریشه زایی، این کار هم به بهتر ریشه زدن قلمه ها یاری می نماید. البته فقط در طول هفته اول بعد از کاشت، از کیسه پلاستیکی بهره ببرید.
- چهار هفته طول می کشد تا ریشه ها به مقدار کافی رشد نمایند. اگر مشاهده کردید که رشد قلمه کاشته شده آغاز شده است، ریشه زایی گیاه پیروز بوده است. بعلاوه برای اینکه ریشه زدن قلمه را متوجه بشوید، می توانید قلمه را به آرامی تکان دهید. اگر احساس کردید که قلمه به راحتی تکان نمی خورد، قلمه ریشه دارد.
- هنگامی که از ریشه زدن قلمه ها و رشد کافی ریشه ها مطمئن شدید، می توانید گیاه تازه را به گلدان بزرگتر یا باغچه انتقال دهید.
تعویض گلدان
در سه سال اول رشد، گیاه کروتون جوان سالی یک بار به تعویض گلدان احتیاج دارد و باید این کار را در بهار یا اوایل تابستان انجام دهید. بعد از این دوره، فقط زمانی برای تعویض گلدان اقدام کنید که ریشه ها از سوراخ های زهکشی خارج شده باشند یا ریشه ها روی سطح خاک قابل مشاهده باشند. گلدانی تهیه کنید که به تعداد کافی سوراخ زهکشی داشته باشد و فقط یک سایز بزرگ تر از گلدان فعلی گیاه باشد. بین 2 تا 5 سانتی متر از انتهای گلدان تازه را با خاک مناسب پر کنید. این خاک باید بیشتر از پیت ماس تشکیل شده باشد و مرطوب باشد.
گیاه کروتون را از گلدان قدیمی خارج کنید. برای انجام صحیح این مرحله، ابتدا گیاه را به آرامی به طرفین حرکت دهید و سپس با حرکت آرام گیاه را به سمت بالا بکشید. گیاه را در وسط گلدان تازه قرار دهید و اطراف ریشه ها را با خاک پر کنید. گیاه را آبیاری کنید و اگر ضروری است گلدان را با خاک پر کنید. باید در گلدان به مقدار ای خاک بریزید که از سطح خاک تا لبه گلدان کمتر از 3 سانتی متر فاصله باشد.
زمستان گذرانی
گیاه کروتون به هوای سرد حساس است. اگر در منطقه ها سردسیر زندگی می کنید، باید از گیاه در فضای بسته نگهداری کنید. به علاوه اینکه، اگر در منطقه ای زندگی می کنید که در برخی از مواقع دمای هوا به شدت کاهش پیدا می نماید، بهتر است فضای بسته و گلدان را برای نگهداری از گیاه کروتون انتخاب کنید. به طور کلی، اگر از گیاه کروتون در فضای باز نگهداری می کنید، در دمای پایین تر از 10 درجه سانتی گراد باید گیاه را به فضای بسته انتقال دهید.
اگر گیاه کروتون را در باغچه کاشته اید، برای محافظت از گیاه در برابر کاهش ناگهانی و شدید دمای هوا، سطح خاک اطراف گیاه را با مالچ یا خاک پوش بپوشانید. به مقدار ای از مالچ بهره ببرید که ارتفاع پوشش ایجادشده روی خاک به 5 سانتی متر برسد. این پوشش عایقی است که از یخ زدگی ریشه ها جلوگیری می نماید. بعلاوه می توانید برای محافظت از گیاه در برابر سرمازدگی، از پوشش های محافظ بهره ببرید. البته برای اینکه سنگینی پوشش محافظ به برگ ها و ساقه ها آسیب نزند، باید از پایه های نگهدارنده بهره ببرید. این پوشش های محافظ علاوه بر جلوگیری از سرمازدگی، از گیاه در برابر بادهای شدید هم محافظت می نمایند و می توانید از آن ها برای ثابت نگه داشتن دمای محیط هم بهره ببرید. البته باید پوشش را به خوبی با پایه ها مهار کنید تا استحکام لازم را داشته باشد. در غیر این صورت، وزش بادهای شدید به پوشش و گیاه آسیب می زند.
آفت ها و بیماری های رایج
گیاه کروتون در معرض ابتلا به برخی از بیماری ها و هجوم برخی از آفت ها قرار گرفته است. گال طوقه یکی از شایع ترین عفونت های باکتریایی است که گیاه کروتون را درگیر می نماید. در این بیماری، برجستگی های ضخیم و متورمی که به آن ها گال گفته می گردد روی ساقه ها و رگبرگ های گیاه تشکیل می گردد. اگر گیاه شما به این بیماری مبتلا شده است، نمی توانید آن را درمان کنید. حتی توصیه می گردد بعد از خارج کردن گیاه بیمار از گلدان، گلدان و سایر ابزار باغبانی را ضدعفونی کنید. احتمال سرایت این بیماری به سایر گیاهان وجود دارد. اگر از سرایت این بیماری به سایر گیاهان جلوگیری نکنید، بسیاری از گیاهان خود را از دست می دهید.
یکی دیگر از بیماری هایی که گیاه کروتون را تحت تأثیر قرار می دهد آنتراکنوز است که نوعی بیماری قارچی است. این بیماری باعث ایجاد لکه های قهوه ای روی برگ ها می گردد. برگ ها و ساقه های آلوده را قطع کنید. نباید این برگ ها و ساقه های آلوده با سایر گیاهان تماس داشته باشند چرا که بیماری آنتراکنوز به وسیله هاگ به آن ها هم سرایت می نماید. اگر بیماری به بیشتر قسمت های گیاه سرایت نموده است، برای درمان گیاه باید از قارچ کُش هایی که ترکیب اصلی آن ها مس است بهره ببرید.
حشراتی که گیاه کروتون را انتخاب می نمایند عبارتند از شپشک آردی، شپشک، کنه عنکبوتی و ریشک بال. برای مقابله با هر یک از این آفت ها می توانید از آفت کش ها بهره ببرید. اگر به موقع گیاه را درمان نکنید، رشد گیاه متوقف می گردد، گیاه دچار ریزش برگ می گردد و ممکن است گیاه خود را از دست بدهید.
گل دهی گیاه کروتون
اگر از گیاه کروتون در فضای باز نگهداری کنید، این گیاه می تواند گل بدهد، اما گیاه کروتون وقتی که در فضای بسته زندگی می نماید به ندرت گل می دهد. گل های کروتون گل های کوچک و ستاره ای شکل هستند که روی ساقه ای بلند و نازک ظاهر می شوند و رایحه خاصی ندارند. گل دهی گیاه کروتون زمان یا فصل خاصی ندارد و هر زمانی که در شرایط ایدئال قرار بگیرد گل می دهد. این شرایط ایدئال شامل نور کافی، خاک مرطوب، اسیدی و غنی شده و دمای بین 21 تا 27 درجه سانتی گراد می گردد. البته اگر دمای هوا مناسب باشد و گیاهی را که در فضای بسته از آن نگهداری می نموده اید به فضای باز انتقال دهید، ممکن است گیاه گل بدهد.
مسائل رایج در نگهداری از گیاه کروتون
کروتون گیاه حساسی است و به مراقبت های زیادی احتیاج دارد. هوای سرد، کمبود رطوبت، خاک نامناسب و کمبود مواد مغذی روی سلامتی گیاه تأثیر می گذارند و می توانند مسائل زیادی ایجاد نمایند. آفت ها، بیماری ها و از بین رفتن شادابی و طراوت گیاه از جمله این مسائل هستند. اگر می خواهید گیاهی شاداب و باطراوت داشته باشید که به خوبی رشد می نماید، باید محیط مناسبی برای گیاه فراهم کنید.
کدر شدن برگ ها
معمولا اگر گیاه کروتون نور کافی دریافت کند، گیاهی رنگارنگ است، اما دمای هوا هم اهمیت دارد و نباید هوا بیش از حد گرم باشد. در منطقه ها گرمسیری و در فصل تابستان، ممکن است برای برخی از گیاهان هوا بیش از مقدار گرم باشد. با فرارسیدن موج گرما و افزایش دما، باید کوددهی را کاهش دهید یا به طور کلی متوقف کنید. در روزهایی که هوا بسیار گرم است، گیاه کروتون فشار زیادی را تحمل می نماید و ممکن است خاکستری شدن رنگ برگ ها و کدر شدن آن ها را در پی داشته باشد.
استفاده از دستگاه های تهویه مانند هواکش به خنک شدن گیاه و حفظ سلامت برگ ها یاری می نماید. در دوران گرما، آبیاری هم اهمیت دارد و نباید گیاه با کمبود آب روبرو گردد.
پیچ خوردگی برگ ها
هنگامی که برگ ها بزرگ می شوند و رنگ آن ها تیره یا کدر می گردد، کناره برگ ها دچار پیچ خوردگی می گردد. برای اصلاح این شرایط، کوددهی را کاهش دهید. گیاهانی که با این مشکل روبرو می شوند، به احتمال زیاد خیلی سریع رشد نموده اند. بعلاوه ممکن است به نور بیشتری احتیاج داشته باشند تا به شکلی صحیح رشد نمایند. اگر می توانید گیاه را به مکانی پرنورتر انتقال دهید.
ریزش برگ
اگر دمای محیط کاهش پیدا کند یا گیاه در معرض هوای سرد قرار بگیرد، کروتون دچار ریزش برگ می گردد. اگر گلدان گیاه را در فضای باز قرار داده اید و بر اساس پیش بینی ها محتمل است دمای هوا به پایین تر از 10 درجه سانتی گراد کاهش پیدا کند، گیاه را به فضای بسته منتقل کنید. البته فعالیت حشراتی مانند هیره و شپشک آردی هم می تواند باعث ریزش برگ ها گردد. باید قسمت های زیرین برگ ها را به دقت و از نزدیک آنالیز کنید تا وجود تخم های ریز یا حشرات را تشخیص دهید. باید برگ های گیاه را با صابون حشره کش تمیز کنید. البته می توانید برای از بین بردن آفت ها در قسمت های آلوده گیاه، از روغن های باغبانی هم بهره ببرید.
منبع: Thespruce
منبع: دیجیکالا مگ